Korozyon Nedir?
Korozyon, bir malzemenin (genellikle metalin) bulunduğu çevre ile kimyasal veya elektrokimyasal tepkimeye girerek zamanla aşınması, bozulması ve doğal bileşik haline (genellikle oksit, sülfür) geri dönmesi sürecidir. En yaygın örneği demir veya çeliğin paslanmasıdır.
Korozyon Çeşitleri Nelerdir?
Korozyon tek bir şekilde oluşmaz. Ortama, metal türüne, basınca, suya veya kimyasala göre farklı şekillerde ortaya çıkar. Aşağıda en yaygın korozyon türlerini maddeler halinde uzun ve anlaşılır şekilde bulabilirsiniz:
1. Üniform (Genel) Korozyon
- Metal yüzeyinin her yerinde eşit şekilde aşınma olur.
- Arabaların üzerinde görülen klasik paslanmalar buna örnektir.
- Fark etmek kolaydır çünkü yüzey homojen şekilde incelir.
2. Çukurcuk (Pitting) Korozyonu
- Yüzeyde küçük ama derin çukurlar oluşturur.
- Tehlikelidir çünkü dışarıdan az görülse bile metalin içini oyabilir.
- Deniz suyu ve tuzlu ortamlarda sık görülür.
3. Galvanik Korozyon
- Birbirine temas eden iki farklı metal, su veya nem içeren bir ortamda elektriksel fark nedeniyle birbirini aşındırır.
- Örneğin bakır ile alüminyum temas ettiğinde biri diğerinden daha hızlı aşınır.
4. Aralık (Crevice) Korozyonu
- Metal yüzeyindeki dar boşlukların içinde oksijenin az olduğu yerlerde oluşur.
- Vida altları, conta araları gibi bölgeler risklidir.
5. Gerilim Korozyonu
- Metal hem gerilmeye maruz kaldığında, hem de kimyasal bir ortama denk geldiğinde çatlaklar oluşur.
- Basınçlı tanklar, boru hatları gibi zorlayıcı yapılarda sık görülür.
6. Erozyon Korozyonu
- Hızlı akan sıvılar veya gazlar metal yüzeyini hem aşındırır hem de paslanmayı artırır.
- Pompa pervaneleri ve su türbinleri buna en iyi örneklerdir.
Korozyon Nasıl Oluşur?
Korozyonun oluşması bir kimyasal tepkimedir. Bunu çok basit şekilde şöyle düşünebilirsiniz:
Metal + Su (veya nem) + Oksijen → Pas (korozyon)
Bu süreç şu adımlarla ilerler:
- Metal yüzeyi çevresel etkenlerle temas eder.
- Su, nem veya kimyasallar metal atomları ile reaksiyona girer.
- Metal elektron kaybeder (oksitlenir).
- Yüzeyde pas, oksit tabakası veya çukurcuklar oluşur.
- Metal zamanla incelir ve dayanımını kaybeder.
Bu, tamamen doğal bir süreçtir; ancak doğru koruma olmazsa çok daha hızlı ilerler.
Korozyon Nasıl Önlenir?
Korozyon tamamen durdurulamaz ama çok büyük oranda yavaşlatılabilir. Bu bölümde sana hem çok net hem uygulanabilir yöntemleri maddeler hâlinde açıklıyorum:
1. Boya ve Kaplama Kullanmak
- Metal ile hava, su ve kimyasal arasındaki teması keser.
- En etkili ve en çok kullanılan yöntemlerden biridir.
2. Galvaniz Kaplama
- Metal yüzeyi çinko ile kaplanır.
- Çinko, demirden önce tepkimeye girerek “kendini feda eder”.
- Çelik ve boru sistemlerinde çok etkilidir.
3. Katodik Koruma
- Metal yüzeyi elektrikle korunur.
- Yer altı boruları, gemiler ve petrol platformlarında sık kullanılır.
4. Paslanmaz Çelik Kullanmak
- İçeriğindeki krom sayesinde yüzeyde koruyucu bir tabaka oluşturur.
- Korozyona karşı çok dayanıklıdır.
5. Düzenli Temizlik ve Bakım
- Kirlilik, tuz ve yağ metalin paslanma hızını artırır.
- Denize yakın bölgelerde temizlik çok daha önemlidir.
6. Doğru Ortamda Depolama
- Yüksek nem ve kimyasal içeren ortamlardan kaçınılmalıdır.
Korozyon Nasıl Temizlenir?
Korozyon temizliği, pasın türüne ve yoğunluğuna göre farklı yöntemlerle yapılır.
Ev Tipi Temizlik Yöntemleri
- Sirke ile Temizlik: Sirkedeki asit, pası çözer. Metal birkaç saat bekletilip fırçalanır.
- Karbonat: Su ile karıştırılarak macun yapılır ve yüzeye uygulanır.
- Limon & Tuz: Asit ve tuz birleşince pası çözmede etkili olur.
Profesyonel Temizlik Yöntemleri
- Kimyasal pas sökücüler
- Zımpara, taşlama veya kumlama
- Özel endüstriyel kaplamalar
- Elektro-kimyasal temizlik
Temizlikten sonra mutlaka koruyucu kaplama uygulanmalıdır. Aksi hâlde metal çok hızlı yeniden paslanır.
Korozyon Ne Demek?
Korozyon, en basit tanımıyla:
Metal yüzeyin çevresel etkilerle kimyasal olarak bozulması ve aşınmasıdır.
Paslanma bunun en bilinen örneğidir. Korozyon, hem günlük hayatı hem de büyük sanayileri etkileyen önemli bir sorundur çünkü yapıları zayıflatır ve maliyetleri artırır.
Korozyon Direnci Nedir?
Korozyon direnci, bir malzemenin paslanmaya ve çevresel aşınmaya karşı dayanma gücüdür.
Yüksek korozyon direncine sahip bir metal:
- Daha geç paslanır,
- Daha uzun ömürlüdür,
- Daha az bakım gerektirir,
- Zor koşullarda bile dayanıklılığını korur.
En yüksek korozyon direncine sahip malzemeler arasında paslanmaz çelik, titanyum ve alüminyum alaşımları bulunur.
Korozyon direncini artırmanın yolları arasında kaplama, boya, galvanizleme, doğru depolama ve koruyucu kimyasallar vardır.
Ürünlerimizi keşfetmek için sayfamızı ziyaret edebilirsiniz
Sorumluluk Reddi:
Bu sayfadaki bilgiler yalnızca bilgilendirme amacıyla sunulmuştur. Ürünlerimiz veya içerik ile ilgili kararlarınızı verirken kendi değerlendirmelerinize güvenmeniz gerekmektedir. Sayfa sahibi, içeriklerin doğruluğu, eksiksizliği veya kullanımından doğabilecek herhangi bir zarar için sorumluluk kabul etmez.
